Museum van de Geest
| Museum van de Geest | ||||
|---|---|---|---|---|
| Het Dolhuys | ||||
| ||||
| Locatie | Schotersingel 2, Haarlem Amstel 51, Amsterdam | |||
| Thema | Psychiatrie | |||
| Opgericht | 2005 | |||
| Personen | ||||
| Directeur | Hans Looijen | |||
| Officiële website | ||||
| ||||
Museum van de Geest is een museum in de Noord-Hollandse stad Haarlem met een kunstdependance in Amsterdam. Het museum richt zich op de werking van de menselijke geest en de geschiedenis van de psychiatrie. Het werd in 2022 uitgeroepen tot Europees Museum van het jaar.[1]
Museum
[bewerken | brontekst bewerken]In 2002 werd het museum opgericht onder de naam Het Dolhuys. Het is gevestigd in een voormalig leproos-, pest- en dolhuis aan de Schotersingel. Dit was een initiatief van vier psychiatrische ziekenhuizen: GGZ Noord-Holland-Noord, GGZ inGeest, Arkin en Parnassia Groep, de zogeheten ‘Founding Fathers’. Zij stelden zich financieel garant en voegden hun historische collecties samen in een nieuw museum. Door hun grote betrokkenheid opende het museum in 2005 zijn deuren voor het publiek en kon het een stem geven aan verhalen die tot dan toe niet werden gehoord.
Het Museum van de Geest | Dolhuys is een zogenoemd belevingsmuseum: het gaat niet om de verzameling voorwerpen, maar om persoonlijke ervaringen en verhalen. Het museum geeft daarnaast een overzicht van hoe er door de eeuwen heen met 'gekte' werd omgegaan. Naast de vaste tentoonstelling zijn er wisselende exposities. Bezoekers kunnen zichzelf testen: 'Hoe normaal ben jij?'. Een onderdeel van het museum zijn de cellen voor de 'dollen' (uit de 16e eeuw), die nog volledig intact zijn.
In 2024 luidde het al sinds 2019 verlieslijdende museum de noodklok, omdat er acute geldnood was ontstaan en geen van de aangevraagde structurele cultuursubsidies was toegekend.[2]
Collectie
[bewerken | brontekst bewerken]De collectie is bijeengebracht door de vier deelnemende psychiatrische instellingen. Naast oude therapeutische gebruiksvoorwerpen omvat de collectie 20.000 afbeeldingen, de historische bibliotheek met 7.000 titels en de mediatheek met 750 banden en films.[3]
Het museum heeft sinds de oprichting een groeiende collectie van 1700 kunstwerken van 120 Outsider Art kunstenaars opgebouwd,[4] waaronder een aantal belangrijke werken van Outsider Art kunstenaars Willem van Genk en Anton Heyboer.
Outsider Art in Hermitage
[bewerken | brontekst bewerken]De Outsider Art collectie wordt in wisselexposities tentoongesteld. Sinds 2016 werd hiervoor ruimte gevonden in de Hermitage Amsterdam (sinds 2023 het H'ART Museum), bij aanvang onder de naam Outsider Art Museum, sinds 2020 onder de naam Museum van de Geest | Outsider Art.[5]
Prijzen
[bewerken | brontekst bewerken]- In 2005 won het museum de Nederlandse Design Prijs in de categorie 'Exhibition & Experience Design'.
- In 2007 kreeg het een eervolle vermelding bij 'European Museum of the Year Award'.
- In 2022 werd deze laatste prijs aan het museum toegekend.[1]
Externe link
[bewerken | brontekst bewerken]- ↑ a b Haarlems Museum van de Geest is het Europees museum van het jaar, NOS Nieuws, 7 mei 2022.
- ↑ Anna Stibbe, Museum van de Geest in acute geldnood: ‘We vallen tussen subsidiecategorieën in’, de Volkskrant, 16 september 2024.
- ↑ Jubileum Magazine 2005-2015
- ↑ Kunst en collectie
- ↑ Geschiedenis van het museum. Gearchiveerd op 27 februari 2022. Geraadpleegd op 27 februari 2022.
· 
· 
1977 Ironbridge Gorge (.svg){kind=small}
Verenigd Koninkrijk) ·
1978 Schloss Rheydt (
Duitsland) ·
1979 Musée de la Camargue (
Frankrijk) ·
1980 Museum Catharijneconvent (
Nederland) ·
1981 Volkskundig museum van de Peloponnesos (
Griekenland) ·
1982 Musée d'art et d'histoire de Saint-Denis ( Frankrijk) ·
1983 Museum Sarganserland (.svg){kind=small}
Zwitserland) ·
1984 Zuiderzeemuseum ( Nederland) ·
1987 Beamish: North of England Open Air Museum ( Verenigd Koninkrijk) ·
1988 Brandts Klædefabrik (
Denemarken) ·
1989 Sundsvalls museum (
Zweden) ·
1990 Écomusée de l'Avesnois à Fourmies ( Frankrijk) ·
1991 Leventis Museum (
Cyprus) ·
1992 Landesmuseum für Technik und Arbeit ( Duitsland) ·
1993 Alta Museum (
Noorwegen) ·
1994 Nationalmuseet ( Denemarken) ·
1995 Olympisch museum ( Zwitserland) ·
1996 Nationaal museum van de Roemeense boer (
Roemenië) ·
1997 Museum van Anatolische beschavingen (
Turkije) ·
1998 National Conservation Centre ( Verenigd Koninkrijk) ·
1999 Musée Français de la Carte à Jouer ( Frankrijk) ·
2000 Guggenheim Museum Bilbao (
Spanje) ·
2001 National Railway Museum ( Verenigd Koninkrijk) ·
2002 Chester Beatty Library (
Ierland) ·
2003 Victoria and Albert Museum ( Verenigd Koninkrijk) ·
2004 Museo Arqueologico Provincial de Alicante ( Spanje) ·
2005 Nederlands Openluchtmuseum ( Nederland) ·
2006 CosmoCaixa Barcelona ( Spanje) ·
2007 Deutsches Auswandererhaus ( Duitsland) ·
2008 KUMU (
Estland) ·
2009 Salzburg museum (
Oostenrijk) ·
2010 Ozeaneum ( Duitsland) ·
2011 Gallo-Romeins Museum (.svg){kind=small}
België) ·
2012 Medina Azahara Museum ( Spanje) ·
2013 Riverside Museum ( Verenigd Koninkrijk) ·
2014 Het Museum van de Onschuld ( Turkije) ·
2015 Rijksmuseum Amsterdam ( Nederland) ·
2016 POLIN, Museum voor de Geschiedenis van de Poolse Joden (
Polen) ·
2017 Musée d'ethnographie de Genève ( Zwitserland) ·
2018 Design Museum ( Verenigd Koninkrijk) ·
2019 Rijksmuseum Boerhaave ( Nederland) ·
2020 Stapferhaus ( Zwitserland) ·
2021 Naturalis Biodiversity Center ( Nederland) ·
2022 Museum van de Geest/Het Dolhuys ( Nederland) ·
2023 L'Etno ( Spanje)
2024 Siida (
Finland)